Veelgestelde vragen

Onze missie

We strijden voor vrijheid, respect en inclusiviteit in taal.

  • Vrijheid – Zodat dat iedereen zelf kan beslissen welke voornaamwoorden het beste bij diegene passen.
  • Respect – Zodat de voornaamwoorden van anderen worden gerespecteerd.
  • Inclusiviteit – Zodat we geen aannames maken over de gender van iemand wanneer we refereren naar een of meerdere personen die we niet kennen, en zodat we hun niet uitsluiten voor wat voor reden dan ook.
Wat is non-binair?

Gender is veel ingewikkelder dan een simpel onderscheid tussen man en vrouw. Zelfs vanuit een puur biologisch standpunt is er een verschil tussen chromosomale sekse, genetische sekse, hormonale sekse, fenotypische sekse... deze zijn niet perse allemaal congruent, ze hoeven dus niet perse binair te zijn (meer info hier). Es als we dan naar het culturele aspect kijken, is gender een sociaal construct. De begrippen vrouw en man kunnen compleet verschillende rechten, plichten en normen omvatten, afhankelijk van het tijdperk en de geografische locatie. Het was ooit gebruikelijk in Europa dat mannen hoge hakken en kousen droegen. De oorspronkelijke bewoners van Noord-Amerika erkennen daarnaast al eeuwen een derde gender (two-spirit).

Non-binair is een overkoepelende term die de identiteit omschrijft van mensen die geen binaire man of vrouw zijn. Het omvat bijvoorbeeld mensen die agender, genderfluide, demivrouw, demiman, en en nog veel meer zijn.

Non-binair is niet perse iets tussen mannelijkheid en vrouwelijkheid. Het gaat er meer aan voorbij. Non-binaire personen hoeven niet androgyn te zijn, neutrale voornaamwoorden te gebruiken, enz. Het gaat om het vrij zijn van genderrollen, niet het creëren van nieuwe.

Waarom zou ik zulke rare voornaamwoorden moeten respecteren?

Omdat mensen aanspreken in de manier waarop ze aangesproken willen worden de basis van sociale relaties is. Je zou nooit Marie aanspreken als Lien, je zou nooit meneer/mevrouw weglaten wanneer je jouw docent aanspreekt enz. En zo zijn er ook mensen die niet “zij” of “hij” willen worden genoemd. Als je dit niet accepteert dan ben jij alleen degene die in een kwaad daglicht wordt gesteld.

"Rare voornaamwoorden" zijn niet raar, maar gewoon een kwestie van wennen.

Hoe kom ik erachter hoe ik iemand moet aanspreken?

Je kunt het gewoon vragen! Het is misschien een beetje ongemakkelijk, maar hoe vaker je het doet, hoe minder ongemakkelijk het wordt. Aangezien we al vragen hoe iemand heet, waarom vragen we dan ook niet wat hun voornaamwoorden zijn?

(Formuleer het alsjeblieft alleen niet als "ben je een jongen of een meisje?" Die vraag impliceert dat er alleen twee correcte antwoorden zijn en het suggereert dat je een ongezonde nieuwsgierigheid hebt wat betreft de genitaliën van die persoon. In plaats daarvan zou je gewoon kunnen vragen: "Wat zijn je voornaamwoorden?" of "hoe wil je aangesproken worden?")

Het is ook belangrijk om situaties waarin je jezelf voorstelt met jouw voornaamwoorden te normaliseren. “Hoi, ik ben Michiel,he/him”. Het is niet moeilijk – maar voor transgender en non-binaire personen is het heel belangrijk! Het is zelfs nog makkelijker om dit online te doen: plaats simpelweg jouw voornaamwoorden (of een link naar voorbeelden op onze website) in jouw bio op social media.

Onthoud dat veel mensen, afhankelijk van de specifieke situatie, soms een andere naam en voornaamwoorden gebruiken. Misschien zijn ze niet uit de kast tegenover familieleden of collega's, maar kunnen ze wel open zijn over hun identiteit rondom vrienden. Wees je hiervan bewust. Je kunt bijvoorbeeld het volgende vragen: ''welke voornaamwoorden moet ik in het bijzijn van jouw baas gebruiken?'' enz.

Sommige mensen gebruiken meerdere voornaamwoorden bijv. “zij/hij” of “hen/hij”. Dat betekent dat ze al deze vormen prettig vinden. Meestal is de eerste gegeven vorm de voorkeursvorm.

Worden deze voornaamwoorden überhaupt door iemand gebruikt?

Ja! Door miljoenen non-binaire personen over de hele wereld. Voor elk van de voornaamwoorden dat hier beschreven staat is er iemand die ze ook daadwerkelijk gebruikt in het dagelijks leven.

Zijn non-binaire voornaamwoorden goedgekeurd door een soort autoriteit?

Taal is geen door god gegeven, in steen gebeitelde, eeuwenoude magie. Het is een hulpmiddel dat we gebruiken om te communiceren. Wanneer de samenleving en de wereld veranderen, kunnen we de taal ook veranderen om onze nieuwe situatie beter te beschrijven. We zijn de gebruikers van taal, dus zijn wij de autoriteit omtrent het gebruik van taal.

Het duurt vaak even voordat woordenboeken veranderingen in taal doorvoeren, wat in de tussentijd natuurlijk niet betekent dat die veranderingen verkeerd zijn. Op een gegeven moment, als bepaalde vormen vaak genoeg gebruikt worden, komen ze in woordenboeken terecht. De Van Dale bijvoorbeeld, accepteert het gebruik van non-binaire voornaamwoorden.

Je kunt ook academische papers lezen over neo-voornaamwoorden.

Waarom zou ik mijn voornaamwoorden in mijn bio op social media zetten?

Als je cis bent (=niet trans) en je gebruikt „he” or „she”, dan zou je kunnen denken dat jouw voornaamwoorden vanzelfsprekend. zijn. And misschien is dat wel zo - zolang als jouw naam op jouw profiel staat (en traditioneel als mannelijk of vrouwelijk wordt gezien) en jouw avatar is ingesteld op jouw foto. Voor velen is dat niet zo en is het daarom moeilijk om te raden hoe ze willen worden aangesproken.

Maar het is vooral vanwege het volgende: jouw voornaamwoorden kunnen dan wel ''vanzelfsprekend'' zijn, maar er zijn mensen wiens voornaamwoorden dat niet zijn. Zij willen op een correcte manier worden aangesproken, of ze nou wel of niet passen als hun gender, of ze nou wel of niet in transitie zijn (als ze al überhaupt in transitie willen). Non-binaire personen zien er meestal niet non-binair uit, en we zijn niemand androgynie verschuldigd.

Het is erg belangrijk voor trans, non-binaire and gender non-conforme personen om onze voornaamwoorden te delen. Tegelijkertijd maakt het ons ook kwetsbaar. Maar als cis personen dit ook doen, dan kan dat een wereld van verschil betekenen. Het maakt ons comfortabeler, veilig en maakt dat we ons welkom voelen. (Meer redenen hier).

Kan ik mijn voornaamwoorden veranderen?

Natuurlijk! Wanneer iemand hun mening, stijl of hobbies verandert is niemand verbaasd, dus waarom zou het dan vreemd zijn dat iemand een nieuw deel van hun identiteit heeft ontdekt, hun naam niet meer leuk vindt, of een label heeft ontdekt dat beter past?

Is het raar dat ik niet aan mijn nieuwe voornaamwoorden gewend kan raken?

Helemaal niet! Doordat je jarenlang andere voornaamwoorden hebt gebruikt die geassocieerd zijn met het gender dat je toegewezen is bij de geboorte kan het moeilijk zijn om te wennen aan nieuwe voornaamwoorden.

Voornaamwoorden ≠ gender Jouw gender zal niet radicaal veranderen puur omdat je een keertje in de war raakte omdat iemand jou ''hen'' noemde. Maak je geen zorgen. Experimenteer. Kijk wat het beste bij jou past.

Waarom moet ik niet 'geprefereerde voornaamwoorden' zeggen?

Omdat deze term suggereert dat iemand's voornaamwoorden slechts een bevlieging zijn. Als iemand slechts ''prefereert'' om ''zij'' genoemd te worden dan vindt hij het zeker niet erg als ik hem een ''hij'' noem, toch? Diegene lijkt toch op een jongen dus dat zal veel makkelijker zijn voor mij!

Nee! Dit zijn onze voornaamwoorden, niet onze ''geprefereerde voornaamwoorden''. Dit zijn onze namen, niet onze ''geprefereerde namen''. Als je om jouw trans en non-binaire vrienden en geliefden geeft, spreek ze dan correct aan.

Waarom moet ik niet "gender voornaamwoorden" zeggen?

Omdat gender niet gelijk is aan voornaamwoorden. Voornaamwoorden zijn gewoon grammatica. Non-binaire personen kunnen binaire voornaamwoorden gebruiken, sommige lesbische vrouwen gebruiken (he/him) voor culturele redenen etc.

Zeg gewoon ‘’voornaamwoorden".

Deel: